چرخه خواب به نوسان مغز و بدن انسان بین فازهای مختلف خواب می گویند. تا سال ۱۹۵۰ دانشمندان فکر می کردند زمانی که انسان می خوابد مغزو بدن او خاموش می شود. آن ها تصور می کردند این خاموشی برای افراد امکان بازیابی نیروی از دست رفته در زمان بیداری را فراهم می کند. اما از آن زمان دانشمندان یاد گرفتند که خواب ، دوره خیلی پیچیده ای است. به طور کل چرخه خواب شامل چهار مرحله است.
مراحل خواب:
مرحله اول:
این مرحله سبک ترین مرحله چرخه خواب است. به این مرحله، مرحله خواب سبک نیز می گویند. خواب سبک یعنی به آسانی و با اشاره ای می توانید از خواب بیدار شوید. همچنین اگر در این مرحله از خواب بپرید احساس می کنید اصلا نخوابیده اید.
مرحله دوم:
در این مرحله ضربان قلب کند تر می شود. دمای بدن کاهش پیدا میکند. در واقع این مرحله مقدمه ی خواب عمیق است. در این مرحله مکانیزمی اتفاق میفتد که باهث کند شدن امواج کغزی می شوند. همین مکانیزم از بیدار شدن شما محافظت خواهد کرد
مرحله سوم و چهارم :
این مرحله از چرخه خواب، شروع خوابی عمیق است و مغز شروع به تولید امواج کند یا دلتا می کند. در این مرحله خواب عمیق تر می شود. در این مرحله بیدار شدن از خواب دشوار تر از مراحل قبلی است. بهتر است بدانید که در این مرحه بدن به محرک های بیرونی واکنش نشان نمی دهد. در این مرحله که بیدار شدن از آن خیلی سخت است بدن عضلات و بافت ها را ترمیم می کند، رشد و توسعه را هماهنگ می کند ، سیستم ایمنی را فعال می کند و انرژی کافی برای روز بعد را فراهم می کند.
خواب فعال یا متناقض یا مرحله REM
این مرحله، مرحله ایی ایست که رویا در این زمان اتفاق می افتد. افراد عموما پس از ۹۰ دقیقه از به خواب رفتن وارد خواب REM می شوند و هر مرحله از REM می تواند یک ساعت طول بکشد. یک فرد بالغ بطور متوسط ۵ یا ۶ بار چرخه REM را در طول شب تجربه می کند. در طول این آخرین مرحله از چرخه خواب، مغز بسیار فعال می شود. در این مرحله چشم ها به جهات مختلف مدام در حال حرکت است. ضربان قلب و فشار خون افزایش پیدا می کند، و سرعت نفس کشیدن نیز زیاد تر می شود. خواب REM نقش مهمی در قابلیت یادگیری و عملکرد حافظه دارد. اطلاعات جمع آوری شده در طول روز در این مرحله از چرخه خواب ، پردازش شده و در حافظه بلند مدت ذخیره می شود. در این مرحله اگر از خواب بیدار شوید حس گیجی و خواب آلودگی خواهید داشت.
بیشتر بخوانید: تشک رویا اولترا پلاس
تغییرات چرخه خواب در مراحل مختلف زندگی
نیاز خواب با افزایش سن تغییر میکند، چرخه خواب نیز شامل این تغییرات نیز هست. اغلب نوزادان، روزانه ۱۸ ساعت می خوابند و قادرند این زمان را به طور مساوی بین مرحله ی REM و سایر مراحل، تقسیم کنند.
نشریه ی سلامت هاروارد می نویسد: با افزایش سن، فرآیند خواب، طولانی تر خواهد شد. بر اساس یافته های Cleveland Clinic، با افزایش سن، مرحله خواب سبک طولانی تر می شود؛ به همین دلیل، افراد مسن، اختلالات خواب بیشتری را تجربه می کنند. به طور کلی، این دسته از افراد، کمتر می خوابند و زمان کوتاه تری را در مراحل ۳ و ۴ خواب، به سر می برند. با وجود این که افراد مسن نسبت به جوانان، کم تر می خوابند؛ اما همانند آن ها، به حداقل ۷ ساعت خواب شبانه نیازمند اند.
همچنین بخوانید: تاثیر بیخوابی بر بدن
